Vliegveld Ockenburg

Vliegfeest

Dat men wel serieus bezig was met de realisatie van een vlieghaven blijkt uit het, vanaf 26 september 1919, gehouden driedaags vliegfeest. Niemand minder dan Anthony Fokker, toen al iemand van naam, behoorde tot het omvangrijke comité dat een bezoek aan Loosduinen bij iedereen van harte aanbeveelde.


Met het nationaal en internationaal driedaagse vliegfeest werd op vrijdagochtend 26 september officieel de vlieghaven geopend. De start ging wat moeizaam vanwege het regenachtige weer. Er was op dat moment weinig publiek en ook waren er nog weinig vliegers geland. De eerste machine landde een half uur na de opening, het was een AVRO en werd gevlogen door de Engelse vlieger Shanks. Hierna volgde meerdere vliegers en kon het feest echt beginnen.

Er werden demonstraties gehouden en op zaterdag en zondag werd er parachute gesprongen. Ook kon de wat kapitaalkrachtige bezoeker en vluchtje maken met een van de toestellen. De vliegdemonstraties werden ondermeer voor rekening genomen door de Nederlanders Anthony Fokker en de voor die tijd bekende eerste luitenant Versteegh. Daarnaast waren de Engelse Hinchcliffe, Shank en Brown aanwezig, evenals de Fransman Chanteloup de Italiaan Ferrarini en de Duitser Parger van de partij. Een aantal van deze vliegers kwam rechtstreeks vanaf het E.L.T.A. terrein in Amsterdam gevlogen en hadden passagiers bij zich. Er was een bonte stoet aan vliegtuigmachines te bewonderen; toestellen van Fokker, AVRO en Ansaldo S.V.A. Op zondag landde een militair toestel van Spijker dit bleek echter geen deelnemer te zijn maar slechts een belangstellende. Affiche Vliegfeest

Een dag voor aanvang van de opening van het festijn, waren de journalisten gearriveerd bij het Wilhelminahotel te Kijkduin per stoomtram. Hierna volgde een ritje per Jan-Plezier naar het vliegveld om alvast een kijkje te nemen. Er werd nog druk gewerkt om de laatste zaken klaar te krijgen voor de opening. ‘s avonds volgde een maaltijd in het Wilhelminahotel waar ''menige toast op het succes werd uitgesproken''.

Een aardige impressie krijgt men van het verslag dat een correspondent van 'de Haagsche Courant' schreef op zaterdagochtend: "Het strijkje deed er méér dan zijn plicht: het speelde lustig en opgewekt; - de militaire kapel, elders op het terrein, niet minder. Een vliegloods, die maar niet overeind te krijgen was, zóó bolderde de wind in 't zeil, had de volledige aandacht. " en verder "Het terrein - omzoomd door vlaggen van de verschillende landen - doet héél aardig; en met belangstelling wachtte men de verdere gebeurtenissen van den dag af."


Het vliegfeest trok ondanks een winderige en regenachtige start veel belangstelling, met name in het weekend kwam veel publiek op het festijn af. Heel Loosduinen en omgeving raakte in één klap ontwricht door de bijzondere vliegshow. Alle aanvoerwegen zaten verstopt. Het Algemeen Handelsblad van 27 september meldde "De groote autobussen, die van het Valkenboschplein naar Ockenburg rijden, zijn telkens vol en het stroom nu fietsers en wandelaars. Auto's bij dozijnen."

Parachutist Huizinga na zijn sprong (Collectie Hans Klok)Het publiek kreeg genoeg te zien; enkele landingen verliepen niet geheel volgens plan en een aantal vliegtuigmachines kwamen tot stilstand in de hekken. De Engelse vlieger Hinchcliffe verloor zelfs zijn motorkap toen hij op 200 meter hoogte boven het vliegterrein cirkelde. Desondanks kreeg hij zijn machine zonder problemen veilig aan de grond. Het parachutespringen was een van de hoogtepunten, dit werd gezien als een halsbrekend experiment aangezien dit nogal eens misging. Gelukkig ging de sprong van de parachutist Huizinga goed en deze werd dan ook met warm onthaal begroet ten deze weer met beide benen op de grond stond. Onder het publiek waren ook een aantal hoogwaardigheidsbekleders. Zo vloog de burgemeester van Loosduinen, de heer Hovy, met een vlucht mee. De politicus De Savornin Lohman sloeg met veel belangstelling het vliegfestijn gade op het paddock.

 Parachutist Huizinga bezig met zijn sprong (Collectie Hans Klok)

Spektakel
Dat het vliegfeest indruk maakte blijkt wel uit het verhaal van de toen 6-jarige Leo Nederpelt. Een van de onderdelen van het feest was het parachutespringen. Hij zag door de bomen van de pastorietuin in Loosduinen de parachute met daaraan een menselijk wezen omlaag komen. Dat het niet allemaal goed ging, bleek wel uit het feit dat de parachutist bij Kijkduin landde en een been brak. Dokter Boekelman uit Loosduinen spoedde zich op de fiets naar de gekwetste om eerste hulp te verlenen (aldus een bericht uit de Westlandse krant uit die dagen).

Op organisatie was wel het een en ander aan te merken. Er bleken veel bezoekers zonder plaatsbewijs op het terrein rond te lopen. Dit kwam ondermeer doordat er geen behoorlijke scheiding tussen de vlieghaven en aangrenzende terreinen was aangebracht. Dit zorgde met name bij de tribunes voor problemen met betalende bezoekers. Met hulp van de politie werden de betreffende vakken ontruimd om plaats te maken voor de rechthebbende. De ontzettende drukte op de weg van en naar Loosduinen veroorzaakte op de zondagmiddag na het vliegfeest helaas een zwaar ongeval. Omstreeks 17:00 uur werd een fietser, een 50-jarige gymnastiekleraar uit Leiden, komende uit de richting van Loosduinen door een tram uit dezelfde richting aangereden met het gevolg dat de man tussen een boom en de locomotief bekneld raakte. De machinist, die onmiddellijk stopte, kon niet verhinderen dat de tram nog een 25 meter doorreed, waardoor het slachtoffer onder het eerste volgrijtuig terecht kwam. Vreselijk verminkt werd de man naar een nabijzijnd huis gebracht, maar voordat de eerste hulp arriveerde was hij al overleden.

Weldadigheidsvliegdag
Het festijn werd met een dag verlengd, op maandag werden er belangeloos passagiersvluchten gevlogen en kwamen de baten hiervan ten goede aan het sanatoriumfonds der onderofficierenvereniging “Ons Belang”. Deze vluchten werden uitgevoerd door drie Engelse vliegers te weten; Brown, Hinchcliffe en Shanks. Als klap op de vuurpijl kwamen vanaf Soesterberg een vijftal Spyker toestellen overvliegen die hierbij hun vaardigheden in het formatievliegeen vertoonden. Het organiserend comité was achteraf heel tevreden over het uiteindelijk 4-daagse vliegfeest en het terrein als geheel. Desondanks bleven verdere luchtvaartactiviteiten uit tot aan het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.

Gemeenteraad
Naar aanleiding van het vliegfeest kreeg burgemeester Hovy in de gemeenteraad van Loosduinen op zijn brood dat "daardoor in deze gemeente de dag des Heeres is ontheiligd geworden, zoo zelfs, dat zij die naar het Huis des Heeres gingen daar niet konden komen". Maar Hovy waagde het dus wel om als passagier in een vliegtuig te stappen en boven Loosduinen te cirkelen, wat hem later in de gemeenteraad op de berisping kwam te staan namelijk "dat het wenschelijker ware geweest, als de Voorzitter bij ons op aarde gebleven was en maatregelen welke hadden moeten worden genomen, ook genomen had". Maar Hovy vond "de vliegkunst een heerlijke uitvinding. Het is een schepping Gods, die wij niet mogen tegenwerken".

This site was last modified on 29/03/2024 at 17:28. (c) Vliegveld-Ockenburg 2001-2024